ابرنواختر (Supernova) یک انفجار بسیار شدید و درخشان است که در پایان عمر یک ستاره بزرگ یا در نتیجه تعاملات خاصی در سیستم‌های ستاره‌ای رخ می‌دهد. این پدیده به قدری قدرتمند است که می‌تواند درخشان‌تر از کل کهکشان‌ها شود و به مدت چند هفته یا چند ماه قابل مشاهده باشد.

انواع ابرنواختر:

ابرنواخترها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. ابرنواختر نوع I:
– ویژگی‌ها: این نوع ابرنواخترها به دلیل انفجار یک ستاره کوتوله سفید در یک سیستم دوتایی رخ می‌دهند. زمانی که ستاره کوتوله سفید به حد بحرانی (حد چاندراستیکر) برسد، به طور ناگهانی مواد اضافی را از ستاره همدم خود جذب می‌کند و در نتیجه انفجار رخ می‌دهد.
– زیرگروه‌ها: ابرنواخترهای نوع I به چند زیرگروه تقسیم می‌شوند، از جمله:
– نوع Ia: این نوع به دلیل انفجار یک کوتوله سفید در حال جذب مواد از یک ستاره همدم رخ می‌دهد و به عنوان یک استاندارد برای اندازه‌گیری فاصله‌های کیهانی استفاده می‌شود.

2. ابرنواختر نوع II:
– ویژگی‌ها: این نوع ابرنواخترها به دلیل پایان عمر ستاره‌های بزرگ (بیش از ۸ برابر جرم خورشید) رخ می‌دهند. زمانی که این ستاره‌ها هسته خود را به آهن تبدیل می‌کنند و دیگر نمی‌توانند انرژی تولید کنند، هسته آن‌ها به شدت فشرده می‌شود و در نهایت منجر به انفجار می‌شود.
– شکل‌گیری: در این نوع ابرنواختر، لایه‌های بیرونی ستاره به سمت بیرون پرتاب می‌شوند و یک ابر گاز و غبار به جا می‌گذارند که به نام “سحابی ابرنواختری” شناخته می‌شود.

اهمیت ابرنواخترها:
ابرنواخترها نقش مهمی در کیهان‌شناسی و اخترشناسی دارند. آن‌ها نه تنها به تولید عناصر سنگین (مانند طلا و نقره) کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند به عنوان نشانه‌هایی برای اندازه‌گیری فاصله‌های کیهانی و مطالعه تکامل کهکشان‌ها مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، ابرنواخترها می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر محیط اطراف خود داشته باشند و به شکل‌گیری ستاره‌های جدید کمک کنند.